Biz Galut (Diaspora) Yahudileri bu sene de en azindan son 46 senedir veya daha genelde 66 senedir tekrar ettigimiz yalani yenileyip bir Pesah'i daha geride biraktik.
Bu sene burada. Seneye Israel topraklarinda.
Evet, Eretz Israel'de yasayan Yahudiler ve Israel'liler ile Galut Yahudileri arasinda her zaman bir catisma konusudur bu. Sonucta ayni ailenin cocuklari bir araya gelme umudu ile 2000 seneye yakin yukardaki laflari tekrar ettiler. Gun geldi ve bu laflari bir kismi isteyerek, bir kismi da mecburen yerine getirmek durumuna vardilar. Baruh Ha"Shem bugun Eretz Israel dunyada Yahudilerin en kalabalik yasadiklari mekan haline geldi.
Fiziksel Holokost'un, Pogromlarin, Engizisyon'un ve "gururlu zimni" olmanin kulleri arasindan siyrilan toplum Yahudiliklerinin devamini en azindan kimlik olarak bir sekilde garantiledi.
Ama Eretz Israel'de yasayan toplum kadar bir toplum da Diaspora'da mevcut.
Erime tehlikesi ile devamli karsi karsiya.
Bir kismi bu erimeyi zaten kendine amac edinmisse de, buyuk bir kisim halen bir sekilde bu kimliklerini koruma cabasinda.
Bu cabalarin arasinda kalbimde Yahudiyim bestecileri "kardio Yahudiler"den, borekas tarifleri uzerine doktora yazacak kadar Yahudiliklerini mutfak kulturune baglayan "gastro Yahudiler"e kadar her seklini bulmak mumkun.
Ama bu cabazadelerin bir iki nesil sonra eserleri muzelerde ve nostaljik yemek kitaplarinda kalmak kaderi ile bas basa kaldiklari inkar edilemez.
Israel Devleti'nin varligi devamli fiziksel tehlike icinde yasamayacagimiz bir yuva ihtiyacindan dogdu.
Bu islevini yerine getirmek icin, Yahudi ailesinin guven icinde devamliligini saglamak icin buyuk fedakarliklar ile var olma cabasi hepimizi gururlandiriyor.
Ama Yahudi ailesinin ikince kolu da var olma savasinda.
Yahudi ailesinin varligi ortak amac.
Israel ve oradakiler ustlerine duseni ellerinden geldigince yapiyorlar.
Diaspora Yahudisi de bu ortak amac icin bir cok yolu denedi, deniyor.
Hepsi bir yenilgi ile bitti, bitiyor ve bitmeye devam edecek.
Bu bakimdan Diaspora basarisiz.
Israel'deki Yahudi fiziksel guveligimiz icin kani ile fiyati oduyor. Evet, Diaspora Yahudisi'nin de guvenligi icin.
Diaspora'daki Yahudi'nin bu savasta ayakta kalabilmesi icin denenmis ve basarili tek silahi var.
Tora ve geleneklerine bagimli kalmak.
Kabile anlayisimizin devami.
Iste bu noktada Diaspora Yahudisi kendi ustune duseni yapmadigi icin, hatta bundan kacindigi icin, kendine alternativler yaratmaya calisip bahane ustune bahane yarattigi icin Yahudi ailesine IHANET ediyor.
Bir taraftan asimilasyondan yakiniyor, diger taraftan Yahudiligin temeli kurallardan kaciyor.
Bugun Yahudiligin temel sartlarindan Kasherut, Shabat, erkekler icin Tefilin, evli bayanlar icin Tahara kurallarindan uzaklasip sonradan Yahudilik yok oluyor diye yakinmak iki yuzlu bir ihanetten baska bir sey degil.
Eretz Israel'deki kardeslerimiz ustlerine duseni agir bir fiyat karsiliginda yerine getiriyorlar.
Bizler bu davaya ihanet ediyoruz.
Bugun eger bir Yahudi'yi taref lokantada goruyorsaniz, o Yahudi (bilerek veya bilmeyerek --malesef genelde bilmeyerek) sadece Tora'yi ihlal ediyor diye dusunmeyin.
O kendi ozel secimidir.
Hesabini ben/biz soramayiz.
Ama o Yahudi "ihanet" ediyor.
Iste o Yahudi "eriyouz" diye sikayet ederse, ondan bunun hesabini sormak en basta Israel Yahudileri'nin hakkidir.
Diaspora Yahudisi'nin Tora ve geleneklerimize bagliligi sart.
Baska yolu yok.
Yoksa Israel Yahudileri bu yolda yalniz kalacaklar…
Ne diyelim?
Ayni yalana devam:
Seneye Yerushalayim'de...
