Geçtiğimiz Şabat sabahı okuduğumuz Leh Leha Peraşası ile ilgili Rav Eliyahu Şlezinger'in Areset Sefatenu kitabından iki ilginç nokta hoşuma gitti. Elimden geldiğince kısaca paylaşıyorum.
Peraşa'da Ha'Şem Avraham'a 4 kere Eretz İsrael'i onun çocuklarına ve nesillerine verdiğini söylüyor.
Bereşit 12:7
Bereşit 13:15
Bereşit 15:18
Bu üç defasında da Ha"Şem Eretz İsrael'i Avraham'ın nesillerine hiç bir şart eklemeden veriyor. Yani Yişmael de (Araplar) dahil.
Sadece dördünce defa aynı sözü verdiğinde bunun Yitzhak üzerinden olacağını belirtiyor ancak bir de koşul koyuyor. Daha evvel verdiği sözlerde koşulsuz tüm Eretz İsrael Avraham'ın çocuklarına verilmekteydi. Şimdi ise koşullu. (Onların Tanrı'sı olacağım)
Bereşit 17:7-8,9
Bereşit 17:19
Verdiği cevap:
"Am Yisrael yukarda da koşulu belirtilen şekilde Ha'Şem'in şartlarına uyar ve O'nu Tanrı'sı olarak kabullenir ve aralarındaki anlaşmayı tutarsa Eretz İsrael Yitzhak yolu ile onların. Yok eğer Yitzhak'ın çocukları bu anlaşmayı tutmazlar ise işte o zaman Avraham'ın tüm çocukları bu topraklar üzerinde hak sahibidirler. Yani eğer Am Yisrael Ha'Şem ile olan anlaşmasına uymaz ise yine de diğer tüm çocukları gibi bu toprakların varisidir ama diğerlerinden fazla hak iddia etmeye hakkı olmadan. O zaman Yişmael ve Yisrael aynı kuvvet ile hak sahibi olduklarını iddia edebilirler. Hatta Yişmael daha büyük olduğu için hakkı bu durumda Yitzhak'tan daha evvel."
Anlayana.
_________________________________________________
Diğer bir nokta da biliyorsunuz bir erkek bebek doğduğunda sünnetini yaptığımızda "aynen bu Brit'e girdiği gibi Tora'ya, Hupa'ya ve İyilik yapmalara girsin" deriz. (Keşem şe'nihnas la'brit, ken yikanes le'Tora, le'hupa ve le'maasim tovim)
Ben her zaman bunun sadece bu bebeğin Tora yolunda büyüyüp, yuva kurması ve iyilikler yapan biri olması dileğimizi dile getirme şeklimiz olduğunu düşünürdüm.
Rav Şlezinger güzel bir açıklama daha veriyor.
Gerçi deraşanın çoğu Brit Mila mitzvasının kimin sorumluluğu olduğu, kimin mitzvası sayıldığının teknik anlatımı (baba mı, yoksa bebek mi) ve tartışmaları üzerine ama sonuçta anlam aynı.
Kişi istediği kadar mitzvaları "le'şem şamayim", sadece Ha'Şem için yapmaya çalışsa dahi yine de bir şekilde bir çıkarı da var. Yani yüzde yüz temiz hislerle sadece mitzvayı mitzva için yapmak o kadar kolay değil. Brit Mila dışında.
Bebek kendi seçimi olmadan bu Mitzva'ya tabii olduğundan dolayı (isterse kendi mitzvası sayılsın, isterse babanın mitzvası sayılsın) yapılabilecek en temiz ve saf mitzva.
İşte bu yüzden de bizler de aynen bu mitzvanın temizliği ve saflığı gibi Tora yoluna, yuva kurma yoluna ve yapacağı tüm iyiliklere de bu şekilde varması için bebeğe Beraha veriyoruz.
Şavua Tov
Not: Eğer net değilse suç benim, ancak bu kadar Türkçe ifade edebiliyorum. Af ola...