bs"d
Yukarida saydigimiz nedenlerden dolayi Israil Halki icinde liderlerine ,yoneticilige soyunmuslara karsi buyuk bir tiksinti ,bikkinlik ve inancsizlik olusmaya baslamasi bir surpriz degil.
Bu hisler ozellikle ikinci Lubnan savasi sirasinda iyice ortaya cikmaya basladilar.
Bu savas sirasinda yonetimdekilerin basarisizliklari onlarin sadece ahlaki seviyelerinin degil yonetici ,lider olabilmelerini sagliyacak yetenek ve becerilerinin de sorgulanmasina neden oldu. Daha da ilerisi ticari sahalarda veya bilim safhalarinda bu yeteneklere sahip kisilerin bollugu , bu ozellikleri tasiyan kisilerin neden en cok ihtiyac duyulan kesimlerde bulunmadiklari veya bulunmaya yanasmadiklari sorusunu one cikartti.
Bazilari umitlerini liderlik kademesinide bulunanlarin degismesine bagliyorlar.Ancak bu o kadar basit degil artik.Yayilan bozukluk sadece ustlerde degil her kademede artik kendini gosteriyor.
Bu cokusun nedenlerini is adamlari ve politikacilar arasindaki iliskilerin yakinligina , bazilarinin eski kollektif calisma disiplininin bugun kisisel olmaya baslamasina , bazilarida kulturel olarak yasanan hos goru ve alttan almanin sonuclarina bagliyorlar.
Ancak bu cokusun nedeni ahlaki veya ideolojik degil.
Bu cokusun en buyuk nedeni kurulus yapisinda olan bozukluk , yani secim sisteminin temelindeki yanlislarda yatiyor.
Israil dunyada Orantili Secim Sistemini en uc derecede uygulayan ulke konumunda. Bu sistem Israil'in politik enerjisinin yillarca kaybolup erimesine neden oldu. Bu sistemden yaralanarak asiri uclar olarak adlandirilan dunya gorusleri (Israil baglaminda) her seyin yavaslamasina veya raydan cikmasina neden oldu.
Ama en onemlisi su anda acisini hep beraber cektigimiz basiretsiz kisiliklerin politik sahada cogunluga gecmelerine neden oldu.
Toplumsal cokusu hizlandiran bu secim sistemini degistirmenin en onemli oldugu zamandayiz. Yoksa tren raydan tam cikmak uzere.
ecim sistemleri genelde iki kategoride ayriliyorlar.
Bir tanesi Israil'de dedigimiz gibi en uc sekli ile uygulanan orantili sistem ,digeri de nispi (izafi) sistem.
Orantili sistemde partiler aldiklari oylarin genel yuzdedeki oranlari kadar parlamentoda temsil hakki kazanirlar. Nispi sistemde ise kendi secim bolgesinde en cok oy alan aday temsilci olma hakkini kazanir. Yani kaybeden tarafa verilen oylar yanmis olur.
Yalin bir sekilde karsilastiracak olursak Orantili sistem her oyun yerini bulmasini ve kayip olmamasini sagliyor.
Ancak bu sistem sonucta daha evvelden de yazildigi gibi dengeli ve kontrolu elinde tutabilecek kuvvetlerin iktidarini engelliyor.
Bunun en acik ve ayni zamanda aci ornegi Weimar Almanyasi'nda yasandi. 27 Nisan 1920 tarihinde yola cikan bu Orantali sistem sonunda Nazilerin kontrolu demokratik bir sekilde ele gecirmelerine neden oldu.
Orantili secim sisteminin tek kontrol sistemi oy oranlarini baraja tabii tutmak oluyor.
DEVAM EDECEK
