shomer shabat
Pazar, Ekim 21, 2007
LEH LEHA
BS"D
Tanri dunyayi 70 millete ayirdi diyor Talmud.Hepsinin yeri,lisani degisik.Bu
70 milletin icinde sadece 2 milletin isminde Tanri'nin ismi var.Yisrael ve
Yishmael.Iki tane tek Tanri'ya inanan millet.Yahudiler ve Araplar (Muslumanlar)
(Hristiyanlik'ta tek Tanri dini gibi lanse edilse dahi,bizim acimizdan
bir sekil Avoda Zara-put perestlik olarak tanimlanir.Sekilcilik ve Tanri ile insan arasinda
aracilarin olmasi ve Yahudilige anti-tez olmasi bu dini bu sinifa sokuyor.Islam
ise
tek Tanri'ya ortaksiz inanc oldugu icin bizler tarafindan tek Tanri dini olarak
taninir.Ornegin Alaha bir Yahudi'nin kiliseye girmesini yasaklamasina ragmen
cami ile boyle bir sorun yok.Cok zorda kalindigi zaman,ornegin mesafe veya
hava sartlarindan dolayi gerekirse bir cami'ye siginip bir kosesinde Tefila
yapmakta hic bir engel yok.)
Peki neden bu cekisme?
Dunyada 1 milyar musluman oldugunu var sayarsak diger 5 milyar avoda zara ile
bagli inanclari olan toplumlar.Neden bizim en buyuk problemimiz diger tek
Tanri'li din ile.(Hatta bugun tum dunyanin sorunu)
Tora bunun cevabini 2 kelime ile vermis.
Yishmael'i tarif ederken Tora PERE ADAM (vahsi adam) tabirini kullanmis.Ama
dikkat ederseniz burada Tora Ibranice'nin temel kurallarindan birini yikmis.
Ibranice'de bir isme veya cisme karakterini veren sifat normalde isimden
sonra gelir.Ornegin ish haham (akilli adam),yeled hamud (tatli cocuk) vs.
Yani onunde gelen ismin ,cismin ozelligini belirten sifat sonradan
yaziliyor.
Fakat Tora burada Pere (vahsi) sifatini bir isim gibi ,adam kelimesini de
sifat olarak kullaniyor.
Yismael'in kendisi Pere (vahsi).Fakat onun bir ozelligi insan seklinde
olmasi.Yani bizim karsimizda olan varlik vahsi.Insanlik la ilgili bazi fiziksel
ve
karakter ozellikleri var.
Nasil bizler bir kopegin lisanini anliyamayiz bu PERE de insan lisanini ve
yasayisini anliyamaz.Sadece tek yolla basa cikabiliriz onunla.
Tora Hayey Sara perasasinin sonunda Yishmael ile ilgili "AL PNEY KOL EHAV
NAFAL" diyor.Ve hemen presat Toledot'un basi "VE ELE TOLEDOT YITZHAK BEN AVRAHAM
AVRAHAM OLID ET YITZHAK" diye basliyor.
Mefarshimlerden biri (sanirim Sforno --emin degilim) bu iki cumleyi
bagliyor.Yishmael'in dustugu gun Yitzhak'in rahatca yasamaya basladigi gun
olacak
diyor.Ikisi bir arada yasiyamaz.
Talmud neden Tora Yishmael ismini secti diye soruyor.Be aharit hayamim
Yisrael yizaku el aviem bashamayim biglal ha tzarot she Yishmael mevi
aleem,YISHMA
EL ve yoshiyem.(Gunlerin sonunda Israel Tanrilarina Yishmaelin verdigi
zorluklardan dolayi yalvaracaklar ve o zaman Tanri onlari duyacak [Yishma El] ve
kurtaracak.
Bemehera beyamenu