ALS hastalığı ile mücadele veren Rabbi Yitzi Hurwitz'ten bu hafta.
Aklınızda bulundurun; bu yazıyı özel bir kompüterde gözleri ile yazıyor. Çok büyük bir çaba sarf ederek.
************************************************************************************
Bu haftanın Peraşa'sı Vayişlah'ta Yaakov kardeşi Esav'a melekler gönderir. Bu meleklerin Esav'a verecekleri mesajın bir bölümü "Lavan ile yaşadım (garti)" idi. Raşi "garti" kelimesi üzerine iki açıklama veriyor. Biri "ger" (yabancı) kelimesinden; Lavan'ın yanında bir yabancı olarak yaşamış olduğunu ima ederek. İkincisi ise Yaakov Esav'a Lavan'la yaşadığı süre içinde 613 Mitzvayı yerine getirdiğini (garti kelimesinin numerik değeri 613'tür) ima etmekte olduğu idi.
Bu ima yolu ile anlatmaya çalıştığı 613 Mitzva'yı yerine getirmek ile metinin basit açıklaması olan Lavan ile yaşamış olması arasındaki alaka nedir? Yaakov'un Esav'a 613 Mitzva'yı yerine getirmiş olduğunu belirtmesi neden bu kadar önemliydi? Ve bundan ne dersler almamız bekleniyor?
Yaakov'un Lavan ile yaşadığı Haran'a inmesi ruhun bu dünyaya inmesine, veya daha geniş bir anlam ile bakılınca Yahudi ulusunun sürgüne çıkması ile benzeşmektedir. Ruhumuz bu dünyaya vücudumuzu arındırıp, hem bizleri hem de etrafımızı Ha"Şem'in konuklanabileceği bir dünya yaratmamızı sağlamak için iner. Bunu yaptığınızda kendi payınıza düşen misyonunuzu tamamlamış oluyorsunuz. Topluca misyonumuzu tamamladığımızda Ha"Şem bu dünyada yerini bulacak ve Maşiah ortaya çıkacak.
Yaakov bize bu misyonumuzda başarılı olabilmemiz için gerekli yaklaşımı öğretmekte.
Raşi'nin ilk açıklaması "garti" (yaşadım) kelimesinin "ger" (yabancı) kelimesinden geldiğini söylüyor. Kendi evinizde olduğunuzda herşey tam, mükemmel olmalı, ancak yolda iken, seyahat ederken, herşeyin mükemmel olmasına gerek yok, imkanlar ne ise onlarla idare ederiz, çünkü gerçekten çok önemli değildir o anda.
Lavan ve Esav fiziksel ihtiyaçları, istekleri, zevkleri temsil ederler. Soru aslında şu: Lavan'layken evde gibi misiniz, fiziksel ihtiyaçlarınız, istekleriniz, zevkleriniz en önemli şeyler mi, yoksa ruhani değerlerin en önemli olduğu, fiziksel değerlerin çok önem taşımadığı Lavan'ın yerinden geçen bir yolcu gibi misiniz?
Yaakov Lavan'ın evinden geçen bir yabancı gibi olduğunu söylemekteydi. Fiziksel onun için önemli değildi, o daha çok ruhani değerlere odaklanmaktaydı. Bu yüzden de misyonunda başarilydi.
Başarılı olduğunu da ispat etmek için; Yaakov " sığır, eşek ve koyun sahibi oldum..." demekte. Bu daha evvel yazdıklarımızla, Yaakov için fizikselliğin önemli olmadığı ile ters düşüyor gibi. Önemli miydi, değil miydi?
Dünyaya değişik yaklaşımlarınız olabilir. Bu yaklaşımlardan biri fiziksel herşeyin asıl önemli olduğu ve başarının ne kadar çok şeye sahip olduğunuz ile ölçülebileceğidir. Bu Lavan ve Esav'ın yaklaşımı.
İkinci yaklaşım ise sadece ruhani değerlerin önemli olarak görülmesi. Bu yaklaşımda fiziksel kazançlardan kaçınılır.
Bir de Yaakov'un yaklaşımı var. Ruhaniliğe en çok önemi verirken, dünyadaki herşeyin ruhani bir amaca hizmet ettiğinin de farkında olmak. Diğer kelimelerle fiziksel varlıklar ruhani değerlere verdikleri hizmet yüzünden önemliler. Yani fiziksel hiç te kötü değil aslında, sadece Tanrısal amaçlar için kullanıldığı sürece. Sadece fiziksel olduğu zaman negatif oluyor, ancak ruhani lensler ile bakılıdığı zaman positif oluyor.
Bu bize Midraş'ın söylediği garip bir şeyi anlamamıza yardımcı olacak. Midraş "sığır, eşek ve koyun sahibi oldum..." cümlesinde "eşek'in Maşiah'ı - eşek üstünde yoksul biri tanımına bağlayarak - ima ettiğini söylüyor. Bu Yaakov'un söyledi ile nasıl bağlanıyor?
Yaakov Maşiah'ı getirmekte kendine düşen payı tamamladığını söylemekteydi.
Maşiah'ın gelemsi için bu dünyayı sorumluluğunun üstümüze alarak, düzelterek, arındırarak Ha"Şem'in varlığını hissedebileceğimiz bir yer yerine getirmemiz gerekiyor. Bu da Tora, Mitzvot ve elimizdeki tüm fiziksel olarak sahip olduğumuz şeyleri kullanarak yapabiliriz. 613 Mitzva'yı yerine getirdiğini söyleyerek Yaakov kendi görevini yerine getirmiş olduğunu söylüyordu.
Bu açıdan bakınca, görevini yaparken ne kadar çok materialı bu amaç için kullanırsan, ne kadar fizikselliği arındırırsan o kadar daha başarılı oluyorsun. Yaakov da bunu Esav'a söylemekteydi. "Bak, ne kadar başardım. Bütün bu nesnelerin ruhani özlerini kullandım, Tanrısal amaçlarını kullandım. Maşiah'i getirmek icin kendi üzerime düşeni yaptım."
"Lavan ile sürgünde yaşarken tüm zorluklara rağmen misyonumu tamamladım. Sen de aynısını yapabildin mi?"
Melekler Yaakov'a şu cevap ile dönerler: " Kardeşine, Esav'a geldik." "Sen onun seninle aynı olduğunu, misyonda kardeşin olduğunu umut ediyordun, ama o halen Esav olarak kaldı." "Sadece fiziksel dünyayı önemli olarak görüyor, üstüne düşeni yapmadı."
Buradan çıkartılabilecek ders ne olursa olsun herkese, her zaman, her yerde geçerli. Yahudi kendini, etrafını elinden geldiğince arındırıp Ha"Şem'e yuva yaparak kurtuluşu hazırlamalıdır. Etrafındaki dünya bu yönde ilerlemiyor olsa dahi, başkaları kendi üstlerine düşeni yapmıyorlarsa dahi, hatta Lavan ve Esav gibi davranıyorlarsa dahi. Çabalarının boşa gittiğini düşünme. Senin kurtuluşu getirmeye yönelik çabaların belkide iyi ve kötü arasında bir dengede olmuş dünyayı iyi yöne doğru eğime sürecektir. Tek bir şahısın çabaları çok çok kuvvetlidir.
Kendi payına düşeni başarmakta anahtar ruhaniliği en önemli yapıpo, fizekselliği de Tanrısal amacını tamamlamasına yöneltmektir.
Bu dünyayı Ha"Şem'e bir yuva yapmaktaki çabalarımız başarılı olup Maşiah'ın gelişini hızlandırsın.
Zamanı geldi.
Şabat Şalom
Bu bize Midraş'ın söylediği garip bir şeyi anlamamıza yardımcı olacak. Midraş "sığır, eşek ve koyun sahibi oldum..." cümlesinde "eşek'in Maşiah'ı - eşek üstünde yoksul biri tanımına bağlayarak - ima ettiğini söylüyor. Bu Yaakov'un söyledi ile nasıl bağlanıyor?
Yaakov Maşiah'ı getirmekte kendine düşen payı tamamladığını söylemekteydi.
Maşiah'ın gelemsi için bu dünyayı sorumluluğunun üstümüze alarak, düzelterek, arındırarak Ha"Şem'in varlığını hissedebileceğimiz bir yer yerine getirmemiz gerekiyor. Bu da Tora, Mitzvot ve elimizdeki tüm fiziksel olarak sahip olduğumuz şeyleri kullanarak yapabiliriz. 613 Mitzva'yı yerine getirdiğini söyleyerek Yaakov kendi görevini yerine getirmiş olduğunu söylüyordu.
Bu açıdan bakınca, görevini yaparken ne kadar çok materialı bu amaç için kullanırsan, ne kadar fizikselliği arındırırsan o kadar daha başarılı oluyorsun. Yaakov da bunu Esav'a söylemekteydi. "Bak, ne kadar başardım. Bütün bu nesnelerin ruhani özlerini kullandım, Tanrısal amaçlarını kullandım. Maşiah'i getirmek icin kendi üzerime düşeni yaptım."
"Lavan ile sürgünde yaşarken tüm zorluklara rağmen misyonumu tamamladım. Sen de aynısını yapabildin mi?"
Melekler Yaakov'a şu cevap ile dönerler: " Kardeşine, Esav'a geldik." "Sen onun seninle aynı olduğunu, misyonda kardeşin olduğunu umut ediyordun, ama o halen Esav olarak kaldı." "Sadece fiziksel dünyayı önemli olarak görüyor, üstüne düşeni yapmadı."
Buradan çıkartılabilecek ders ne olursa olsun herkese, her zaman, her yerde geçerli. Yahudi kendini, etrafını elinden geldiğince arındırıp Ha"Şem'e yuva yaparak kurtuluşu hazırlamalıdır. Etrafındaki dünya bu yönde ilerlemiyor olsa dahi, başkaları kendi üstlerine düşeni yapmıyorlarsa dahi, hatta Lavan ve Esav gibi davranıyorlarsa dahi. Çabalarının boşa gittiğini düşünme. Senin kurtuluşu getirmeye yönelik çabaların belkide iyi ve kötü arasında bir dengede olmuş dünyayı iyi yöne doğru eğime sürecektir. Tek bir şahısın çabaları çok çok kuvvetlidir.
Kendi payına düşeni başarmakta anahtar ruhaniliği en önemli yapıpo, fizekselliği de Tanrısal amacını tamamlamasına yöneltmektir.
Bu dünyayı Ha"Şem'e bir yuva yapmaktaki çabalarımız başarılı olup Maşiah'ın gelişini hızlandırsın.
Zamanı geldi.
Şabat Şalom
