ALS hastalığı ile mücadele veren Rabbi Yitzi Hurwitz'ten bu hafta.
Aklınızda bulundurun; bu yazıyı özel bir kompüterde gözleri ile yazıyor. Çok büyük bir çaba sarf ederek.
**********************
Bu haftaki Perasa'da (Vayeira) Ha"Şem Sodom ve Gemora'yı yıkmak için bir melek yollar. Ha"Şem kendi kendine de "Yapmak üzere olduğumu Avraham'dan gizlemeli miyim? Avraham'ın mutlaka büyük ve kuvvetli bir millet olacağını ve onun yolu ile diğer milletlerin de kutsanacağını bilerekmi saklayacağım? Çocuklarına ve evine Ha"Şem'in adalet ve dürüstlük yollarını öğereteceği için onu bağrıma basmadım mı?" der.
Ha"Şem neden "saklamak" (Mehase) ve yol (dereh) terimlerini kullanıyor yukarda? Saklamak - örtmek buraya çok uymayan bir terim. Ayrıca Ha"Şem'in isteklerine uymak "Yol" olarak adlandırılıyor?
Cümlede Ha"Şem Avraham'ı çocuklarına ve ailesine O'nun yolunda adalet ve dürüstlük ile yaşamayı öğreteceğini söylüyor. Gelecekte. Şimdiye kadar Avraham'ın yaptıkları neydi? Bir çok imtahandan geçmemiş miydi? Etrafındakilere Ha"Şem'i tanıtmak için uğraş vermemiş miydi? HA"Sem'in onu bunlar yüzünden bağrına basması gerekmiyor muydu?
Görünen Ha"Sem Avraham'ı nızler yüzünden seçiyordu. İlerdeki nesillerin Mitzvalar'ı uygulayacakları nedeni ile. Ve bu yüzden de gizli olanı ortaya çıkartıyordu.
Bunu anlayabilmek için sizi biraz daha derine alacağım.
"Dereh" kelimesi yol, patika anlamına geliyor. Yol iki noktayı birbirne bağlar ve ikisi arasında irtibatı sağlar. Biri büyük bir şehir diğeri ufak bir köy olabilir. İkisi arasında hiç bir ortak nokta olmasa dahi birbirlerine bağlıdır lar bu şekilde. Üstüne üstlük bu yol dolayısı ile seyahat eden büyük şehirden küçük köye gider ve aynı yolda da tekrar geriye gidebilir.
Sözü edilen Pasuk'ta "çocuklarına öğretecek" Tora'yı, "onlar da Ha"Şem'in yolunu takip edecekler" mitzvaları kastetmekte. Ancak daha sonraki iki kelime "dürüstlük ve adalet uygulamak" fazla gibi durmakta. Bunlar da zaten mitzvalar değiller mi? Bu extra kelimelerden ne öğrenmekteyiz?
Ha"Şem dünyadan, fiziksellikten çok ayrı ve bizim alçak ve limitli fiziksel dünyamız ile aralarında ortak hiç bir şey yok. Buna rağmen Ha"Şem O'nunla irtibat kurabileceğimiz bir yol yarattı. Öncelikle Tora ile sonsuz ve bizim anlayamayacağımız mertebelerdeki ışıktan kaynaklanan ve sonra bizim burada yaptığımız Mitzvalar ile Tora'nın da daha üstündeki mertebeler ile bağlantı kurabileceğimiz bir yol. Çünkü Tora Ha"Şem'in bilgeliği, mitzvalar Ha"Şem'in isteğidirler. Ve istek (ratzon) bilgelikten daha yüksektedir.
Bütün bunlar Ha"Şem'in dünyamız ile bağlantılı olan (mecazi olarak) kısmı ile ilgili. Ancak bu bağlantılardan daha yüksek, dünya ile bağlantısı olmayan çok daha özel mertebeler vardır ki bunlara da "saklı - örtülü" olarak değinilir. Ha"Şem bunları da açacağını söylemekte. Bu daha yüksek mertebelere nasıl ilişkilenebilirz?
İşte burada "dürüstlük ve adalet uygulamak" devreye girmekte. Mitzvaları yapmakta iki derece vardır. İlki Tora'dan kaynaklanır. Tanrısallığı Tora öğrenimi ile buraya çeker, mitzvaları uygular ve bu yol ile yüksek mertebelere ulaşabiliriz.
Ancak bir de Mitzvalar'ın kendi değerleri vardır ki, Tora öğrenimi yolu ile ulaşılamayacak şekilde. Mitzvalar'ın bu güçleri, değerleri ancak Maşiah'ın gelmesi ile bize belirgenleşecekler. Bu da Tanrısallığın örtülü, saklı mertebelerine ulaşmamızı sağlayacak.
İşte bu yüzden Ha"Sem Avraham'ı bağrına basarak seçti. Bizler, Avraham'ın gelecek nesilleri Ha"Şem'in isteğini yani mitzvaları yapacağımızdan dolayı saklı olanı açıklamakta.
Her ne kadar Mitzvalar'ın gerçek kuvvetleri, yaptıklarımızın gerçek değeri Maşiah geldikten sonra açığa çıkacaksa da, şu anda farkında olmasak dahi bile bu mitzvalar yolu ile Ha"Sem'in gizli saklı olarak ima ettiği mertebeler ile bağlantımızı kurmaktayız.
Bizim bu Mitzvalar'ı uygulamak için olan taahütümüz o kadar kuvvetli ki, Ha"Şem her birimizi bağrına basmakta.
Bundan dolayi, yaptığımız Mitzvalar'a daha fazla eklemeye, ve daha büyük bir coşku ile yapmaya çaba sarf etmeliyiz. Belki de yapacağımız bir mitzva teraziyi etkileyecek ve Maşiah'ın gelişini hızlandıracak.
Vakti geldi.
Şabat Şalom