ALS hastalığı ile mücadele veren Rabbi Yitzi Hurwitz'ten bu hafta.
Aklınızda bulundurun; bu yazıyı özel bir kompüterde gözleri ile yazıyor. Çok büyük bir çaba sarf ederek.
*********************************************************
Bu hafta Şabat Roş Hodeş arifesi olduğu için "Mahar Hodes - yarin ay" adını taşıyan özel bir Aftara okuyacağız. Şabat Roş Hodeş arifesine düştüğü her seferde o haftanın Peraşasına bağlı Aftara yerine bu Aftara okunur.
Bu Aftara bize Şaul Ha'Meleh'in oğlu Yonatan'ın David'in hayatından endişe ettiğini söylüyor. Babasının gerçekten David'i öldürmek isteyip istemediğini anlayabilmek için bir plan yapar. "Ve Yonatan David'e 'yarın Roş Hodeş ve sen hatırlanacaksın, çünkü yerin boş olacak" der. David'e 3 gün bir yol işaretinin olduğu bir yerde saklanmasını söyler. Üç gün sonra oraya yanında genç bir erkek çocukla ok ve yay alıştırması yapmaya gideceğini ve üç ok atacağını ve genç çocuğu o okları toplamaya yollayacağını söyler. Eğer çocuğa "kenardalar" diye bağırırsa, David için geri gelmekte bir sakınca yok, eğer "daha uzaktalar" diye bağırırsa halen tehlike devam ediyor demek olacaktı.
Roş Hodeş sırasında Şaul'un David'i öldürmek istediği açıkça ortaya çıkar.
Yonatan daha evvel belirlenmiş o yere yanında genç çocuk ve ok ve yay ile gider. Üç ok atar ve çocuğa "daha uzaktalar" diye seslenir. Çocuk okları topladıktan sonra Yonatan onu şehre geri yollar ve David saklandığı yerden çıkar. Yonatan ile bir birlerini öper ve ağlarlar, taa ki David'in ağlaması Yonatan'ınkinden daha fazla olana kadar. Bu noktada Yonatan ve David bir birlerine olan dostluk sözlerini yenilerler ve ayrılırlar.
Bu Aftara'yı açıklamadan evvel, neden bu Aftara'yı okuduğumuzu açıklamamız gerekiyor. Bu soruya cevap vererek bu Aftara'daki sembolleri açıklayabileceğiz.
Genel kural Aftara'nın o haftanın Peraşa'sı ile, en azından o Peraşa'nın sonu ile veya içinde bulunulan devre ile (bayramlar vs) alakalı olmasıdır.Genellikle o Şabat'ın Peraşa'sı ile ilgili bir Aftara okumadığımız zaman o hafta okunacak olan Afatar ile ilgili özel bir Maftir de (Tora'ya davet edilen ve Aftara'yı okuyacak olan son kişinin okuduğu Tora bölümü) vardır. Ancak Roş Hodeş arifesine denk gelen Şabat'ta özel bir Maftir eklenmez, o zaman neden bu Aftara okunur?
Daha da önemli bir soru da; Ros Hodes arifesi nasıl bir bayramdır da o gün okunması gereken Aftara yerine için özel bir Aftara'ya ihtiyaç duyulmuş? Başka bayram arifelerinde okunan bir Aftara yoktur. Mesela "Yarın Pesah" veya "Yarın Şavut" (Roş Ha'Şana, Kipur ve Sukot hiç bir zaman Pazar gününe denk gelmezler) diye Aftaralar yoktur. Neden Roş Hodeş arifesinin özel bir Aftara'sı var?
Bu Aftara'yı okumanın da açıkça bir anlamı yok. Aftara'daki hikayenin Roş Hodeş arifesinde başlaması dışında bu arife günü ile bir alakası yok. Aftara'nın ilk iki kelimesi üzerine gerisinde günle alakası olmayan bir hikayeyi okumak mana taşımıyor.
Ros Hodes arifesinde çok önemli bir mesaj olmalı ki bu Aftara seçilmiş. Nedir bu arifenin özelliği?
Roş Hodeş yeni ayın görünmeye başlamasıdır. Yeni ay ortaya çıkmadan önce tamamı ile kaybolmalıdır. Yeni ayın doğuşu yanında yeni bir ışık, yeni bir ruhani enerji getirir. Ancak bu yeni enerjinin dünyaya ışık vermesi için öncelikle tamamı ile kendini iptal etmesi, etkisiz hale getirmesi gerekir. Ay tamamı ile yök olamlıdır. Bu kendi kendini iptal etmesi dünyaya yeni bir ruhani enerji getirmesini sağlar.
Bu fikir Yonatan'ın "yarın Roş Hodeş ve sen hatırlanacaksın, çünkü yerin boş olacak" sözleri ile simgelenmekte. "Çünkü yerin boş kalacak" kendi kendini tamamı ile iptal etmen dolayısı ile "hatırlanacaksın" anlamında. Bu kendini iptal etmen positiv bir şeye neden olacak.
Talmud bize "Yahudiler ay ile hesap ederler", "Yahudiler aya benzerler" der. Aynen ayın kendini tamamı ile iptal etmesi yolu ile tekrar dünyaya görünmesi gibi biz de kendimizi tamamı ile Ha"Şem'in istekleri önünde iptal etmemiz ile dünyaya müthiş bir ışık, bir enerji getirmekteyiz.
Bizim misyonumuz bu alçak fiziksel dünyayı Ha"Şem'in yaşayabileceği bir mekan haline getirmek. Bunu da kendimizi ve bulunduğumuz yerleri arıtarak Ha"Şem'in açıkça varlığını hissetirebileceği durumu hazırlamak. Bunu da Ha"Şem'e Tora ve Mitzvalar ile yakınlaşarak, servis ederek veya başkalarının bunu yapabilmelerine yardım ederek. Ve bu çok çaba gerektirir. Özellikle kendimizi aritarak, egomuzu yenerek, Ha"Şem'in istediğini yapmaya çalışarak, egomuzu Ha"Şem'in isteğini yapmayı arzulayacak duruma getirene kadar emek vererek. Bu zor emek ve kendini tamamı ile iptal etmeyi gerektiriyor. Bu proses Ha"Sem'in ışığının hayranlık veren düzeylerini getirir. Özellikle de kişinin kendini Ha"Şem'in isteği karşısında tamamı ile iptal etmesi bu ışığın dünyamıza gelmesini sağlar.
Kendimizi ve bulunduğumuz yerleri arındırmamız hikayedeki ok ve yay ile sembolize ediliyor. Nasıl ki yayı ne kadar kendimize doğru çekersek ok o kadar uzağa gidecektir, bizim emeğimiz de aynen bu şekilde işler. Kendi içimize ne kadar dönersek, bulunduğumuz yerdeki kötülükleri ne kadar daha arındırırsak, dünyamıza girecek olan ışık ta o kadar daha derin ve büyük olacaktır.
Bu prosesi bitirdiğimizde Ha"Şem dünyamızda açıkça kendini hissetirecektir. Bu da Maşiah'ın burada olması demektir.
İçinde bulunduğumuz karanlık ve acı sürgün Roş Hodeş arifesine benzemekte. Zaman geçtikçe ayın ışığı gittikçe azalır, taa ki tamamı ile karanlık olana kadar. İşte o zaman yeni ışık ortaya çıkmaya başlar. Sürgündeki bu en karanlık noktalarda işte bizim çabalarımız Maşiah'ın ışığının dünyaya girmesini sağlayacaktır.
En sonda, en karalık anda Ramba"m'in dediği gibi, "Gelecekte Israel Teşuva yapacak ve anında kurtarılacak". Teşuva Ha"Şem'e yaklaşmak demektir ve herkes bunu yapabilir. Bazıları için bu yolunu düzeltmek demektir, ancak daha da yüksek bir derecesi de vardır bunun. Yolunu düzeltmesine gerek olmayan bir kişinin de Ha"Şem'e yakınlaşması. İçinde olduğu durum ile tatminkar değildir, ve kimse bu konuda tatminkar olmamalıdır ve her zaman Ha"Şem'e daha da yaklaşma isteğinde olmalıdır. Bu daha yüksek derecedeki Teşuva ile içinde bulunduğu durumdan kendini sıyırır ve daha da yükselir.
Bu da Aftara'nın ilk kelimeleri ile sembolize edilmekte. "Ve Yonatan David'e söyledi". Yonatan Tzadik'i (dürüst erdemli kişi), David te Baal Teşuva'yı (Teşuva yapan, tövbe eden kişi) temsil etmekteler. Tzadıklerin çabaları Baal Tesüvaların Tesüva sürecine başlamalarına ortam hazırlar, ve sonunda onlar da Tzadık mertebesine erişirler. Bu da Aftara'da "Yonatan ile bir birlerini öper ve ağlarlar" şeklinde sembolize edilmiş. O anda ikisinin de eşit oldukları anlamında. Ancak Teşuva sizi daha da yükseklere taşımaya devam edecektir. Bu da Aftara'da aynı cümlede "taa ki David'in ağlaması Yonatan'ınkinden daha fazla olana kadar" şeklinde anlatılmış. Çünkü Teşuva yolu ile Tzadik'ten daha yüksek mertebelere ulaşılabilir. Teşuva'nın gücü o kadar yüksektir ki, Zohar bize Maşiah'ın Tzadikleri teşuva yapmaya yönlendireceğini söylemekte. Maşiah geldiğinde Tzadikler teşuvanın gücü ile inanılmaz derecelere yükselecekler. Ha"Şem sonsuz ve limitsizdir. Teşuva yolu ile ruhanilikte de sonsuz derecelere ulaşmak bu yüzden mümkündür.
Roş Hodeş arifesi bizim başlıca amacımızın ve misyonumuzun sembolüdür. Ve Şabat olduğu zaman bu daha da kuvvetle vurgulanmakta. Çünkü Şabat'ta bizler yaratlışın, fizikselliğin üstüne çıkmaktayız, bu da esasımızı daha iyi hissetmemize yardım ediyor.
İşte tüm bunlardan dolayı Roş Hodeş arifesinin bizler için önemi çok büyük ve bu da bu gün için özel bir Aftara'yı gerekli kılıyor. Hatta o güne ait olan Aftara'yı iptal edecek kadar.
Misyonumuzu tamamlamak için sarf ettiğimiz çabalarımız ve Teşuvamız Ha"Şem'in ışığının dünyamızı bir sel gibi kaplamasına ve Masiah'ın gelişini hızlandırmasına neden olması dilekleri ile.
Zamanı geldi.
Şabat Şalom
Genel kural Aftara'nın o haftanın Peraşa'sı ile, en azından o Peraşa'nın sonu ile veya içinde bulunulan devre ile (bayramlar vs) alakalı olmasıdır.Genellikle o Şabat'ın Peraşa'sı ile ilgili bir Aftara okumadığımız zaman o hafta okunacak olan Afatar ile ilgili özel bir Maftir de (Tora'ya davet edilen ve Aftara'yı okuyacak olan son kişinin okuduğu Tora bölümü) vardır. Ancak Roş Hodeş arifesine denk gelen Şabat'ta özel bir Maftir eklenmez, o zaman neden bu Aftara okunur?
Daha da önemli bir soru da; Ros Hodes arifesi nasıl bir bayramdır da o gün okunması gereken Aftara yerine için özel bir Aftara'ya ihtiyaç duyulmuş? Başka bayram arifelerinde okunan bir Aftara yoktur. Mesela "Yarın Pesah" veya "Yarın Şavut" (Roş Ha'Şana, Kipur ve Sukot hiç bir zaman Pazar gününe denk gelmezler) diye Aftaralar yoktur. Neden Roş Hodeş arifesinin özel bir Aftara'sı var?
Bu Aftara'yı okumanın da açıkça bir anlamı yok. Aftara'daki hikayenin Roş Hodeş arifesinde başlaması dışında bu arife günü ile bir alakası yok. Aftara'nın ilk iki kelimesi üzerine gerisinde günle alakası olmayan bir hikayeyi okumak mana taşımıyor.
Ros Hodes arifesinde çok önemli bir mesaj olmalı ki bu Aftara seçilmiş. Nedir bu arifenin özelliği?
Roş Hodeş yeni ayın görünmeye başlamasıdır. Yeni ay ortaya çıkmadan önce tamamı ile kaybolmalıdır. Yeni ayın doğuşu yanında yeni bir ışık, yeni bir ruhani enerji getirir. Ancak bu yeni enerjinin dünyaya ışık vermesi için öncelikle tamamı ile kendini iptal etmesi, etkisiz hale getirmesi gerekir. Ay tamamı ile yök olamlıdır. Bu kendi kendini iptal etmesi dünyaya yeni bir ruhani enerji getirmesini sağlar.
Bu fikir Yonatan'ın "yarın Roş Hodeş ve sen hatırlanacaksın, çünkü yerin boş olacak" sözleri ile simgelenmekte. "Çünkü yerin boş kalacak" kendi kendini tamamı ile iptal etmen dolayısı ile "hatırlanacaksın" anlamında. Bu kendini iptal etmen positiv bir şeye neden olacak.
Talmud bize "Yahudiler ay ile hesap ederler", "Yahudiler aya benzerler" der. Aynen ayın kendini tamamı ile iptal etmesi yolu ile tekrar dünyaya görünmesi gibi biz de kendimizi tamamı ile Ha"Şem'in istekleri önünde iptal etmemiz ile dünyaya müthiş bir ışık, bir enerji getirmekteyiz.
Bizim misyonumuz bu alçak fiziksel dünyayı Ha"Şem'in yaşayabileceği bir mekan haline getirmek. Bunu da kendimizi ve bulunduğumuz yerleri arıtarak Ha"Şem'in açıkça varlığını hissetirebileceği durumu hazırlamak. Bunu da Ha"Şem'e Tora ve Mitzvalar ile yakınlaşarak, servis ederek veya başkalarının bunu yapabilmelerine yardım ederek. Ve bu çok çaba gerektirir. Özellikle kendimizi aritarak, egomuzu yenerek, Ha"Şem'in istediğini yapmaya çalışarak, egomuzu Ha"Şem'in isteğini yapmayı arzulayacak duruma getirene kadar emek vererek. Bu zor emek ve kendini tamamı ile iptal etmeyi gerektiriyor. Bu proses Ha"Sem'in ışığının hayranlık veren düzeylerini getirir. Özellikle de kişinin kendini Ha"Şem'in isteği karşısında tamamı ile iptal etmesi bu ışığın dünyamıza gelmesini sağlar.
Kendimizi ve bulunduğumuz yerleri arındırmamız hikayedeki ok ve yay ile sembolize ediliyor. Nasıl ki yayı ne kadar kendimize doğru çekersek ok o kadar uzağa gidecektir, bizim emeğimiz de aynen bu şekilde işler. Kendi içimize ne kadar dönersek, bulunduğumuz yerdeki kötülükleri ne kadar daha arındırırsak, dünyamıza girecek olan ışık ta o kadar daha derin ve büyük olacaktır.
Bu prosesi bitirdiğimizde Ha"Şem dünyamızda açıkça kendini hissetirecektir. Bu da Maşiah'ın burada olması demektir.
İçinde bulunduğumuz karanlık ve acı sürgün Roş Hodeş arifesine benzemekte. Zaman geçtikçe ayın ışığı gittikçe azalır, taa ki tamamı ile karanlık olana kadar. İşte o zaman yeni ışık ortaya çıkmaya başlar. Sürgündeki bu en karanlık noktalarda işte bizim çabalarımız Maşiah'ın ışığının dünyaya girmesini sağlayacaktır.
En sonda, en karalık anda Ramba"m'in dediği gibi, "Gelecekte Israel Teşuva yapacak ve anında kurtarılacak". Teşuva Ha"Şem'e yaklaşmak demektir ve herkes bunu yapabilir. Bazıları için bu yolunu düzeltmek demektir, ancak daha da yüksek bir derecesi de vardır bunun. Yolunu düzeltmesine gerek olmayan bir kişinin de Ha"Şem'e yakınlaşması. İçinde olduğu durum ile tatminkar değildir, ve kimse bu konuda tatminkar olmamalıdır ve her zaman Ha"Şem'e daha da yaklaşma isteğinde olmalıdır. Bu daha yüksek derecedeki Teşuva ile içinde bulunduğu durumdan kendini sıyırır ve daha da yükselir.
Bu da Aftara'nın ilk kelimeleri ile sembolize edilmekte. "Ve Yonatan David'e söyledi". Yonatan Tzadik'i (dürüst erdemli kişi), David te Baal Teşuva'yı (Teşuva yapan, tövbe eden kişi) temsil etmekteler. Tzadıklerin çabaları Baal Tesüvaların Tesüva sürecine başlamalarına ortam hazırlar, ve sonunda onlar da Tzadık mertebesine erişirler. Bu da Aftara'da "Yonatan ile bir birlerini öper ve ağlarlar" şeklinde sembolize edilmiş. O anda ikisinin de eşit oldukları anlamında. Ancak Teşuva sizi daha da yükseklere taşımaya devam edecektir. Bu da Aftara'da aynı cümlede "taa ki David'in ağlaması Yonatan'ınkinden daha fazla olana kadar" şeklinde anlatılmış. Çünkü Teşuva yolu ile Tzadik'ten daha yüksek mertebelere ulaşılabilir. Teşuva'nın gücü o kadar yüksektir ki, Zohar bize Maşiah'ın Tzadikleri teşuva yapmaya yönlendireceğini söylemekte. Maşiah geldiğinde Tzadikler teşuvanın gücü ile inanılmaz derecelere yükselecekler. Ha"Şem sonsuz ve limitsizdir. Teşuva yolu ile ruhanilikte de sonsuz derecelere ulaşmak bu yüzden mümkündür.
Roş Hodeş arifesi bizim başlıca amacımızın ve misyonumuzun sembolüdür. Ve Şabat olduğu zaman bu daha da kuvvetle vurgulanmakta. Çünkü Şabat'ta bizler yaratlışın, fizikselliğin üstüne çıkmaktayız, bu da esasımızı daha iyi hissetmemize yardım ediyor.
İşte tüm bunlardan dolayı Roş Hodeş arifesinin bizler için önemi çok büyük ve bu da bu gün için özel bir Aftara'yı gerekli kılıyor. Hatta o güne ait olan Aftara'yı iptal edecek kadar.
Misyonumuzu tamamlamak için sarf ettiğimiz çabalarımız ve Teşuvamız Ha"Şem'in ışığının dünyamızı bir sel gibi kaplamasına ve Masiah'ın gelişini hızlandırmasına neden olması dilekleri ile.
Zamanı geldi.
Şabat Şalom