Geçen gün sözünü ettiğim ALS hastası Rabbi Yitzi Hurwitz'ten bu hafta.
Aklınızda bulundurun; bu yazıyı özel bir kompüterde gözleri ile yazıyor. Çok büyük bir çaba sarf ederek.
HER YAHUDİ'YE BİR ÇAĞRI
Bu haftanın Peraşa'sının ilk bölümünde Ha"Şem Avram'a "Leh Leha, kendinden, memleketinden, doğduğun topraklardan, babanın evinden sana göstereceğim topraklara git" demekte. Ha"Sem Avram'a "seni büyük bir millet yapacağım, seni kutsayacağım, ismini yüce yapacağım" diyerek devam ediyor. Bu ilk Yahudi'ye verilen ilk emir. Bu yüzden burada her Yahudi için tüm zamanlarda geçerli bir mesaj olmalı. Nedir bu mesaj?
Bu cümleyi açıklamaya çalışan iki yaklaşım var.
Birincisi bu cümle ruhun yukardan aşağıya inmesini tarif etmekte demekte. Ruh'a ruhani mertebelerdeki evinden yuvasını bırakıp en alt diyara, fiziksel dünyamıza inmesi söyleniyor. Ancak ruhun bu diyarda, dünyamızda, en çok değişikliğe sebep olması, amacına en başarılı şekilde ulaşması mümkün. Ve etkisi o kadar kuvvetli ki, Ha"şem'in kutsamasını getirmekte. Bu şekilde de ruh dünyamıza inmeden evvel ilk başta olduğu diyarlardan daha yüksek ruhani diyarlara ulaşmakta.
Bu cumleye bu yaklaşım ile baktığımız zaman her Yahudi'nin amacının bu dünyayı Ha"Şem'in arzu ettiği bir şekilde daha iyi bir yere çevirmek olduğu hakkında bir fikir sahibi oluyoruz. Ha"Şem'in evim diye adlandırabileceği bir mekan.
İkinci yaklaşım bu cümlenin basit literal anlamına daha yakın. Bu, gün ve gün yapmaya çalıştığımız alçak dünyevi mertebeden yükseklere çıkma uğraşısı, metin içindeki anlamı olarak put perestlikten, "toprağından, doğduğun yerden, babanın evinden" "sana göstereceğim topraklara, Israel topraklarına, kutsiyetin merkezine yükselmeye çalışmak.
Bu özellikle şimdi, Bayramlardan sonra, dünyeviliğin içine daldığımız zamanda - Hasidik öğretide "Ve Yaakov Alah le'darko" ve Yaakov kendi yoluna gitti olarak adlandırılan durum - daha kesin bir anlam taşıyor. Yaakov burada her Yahudi'yi temsil etmekte ve her Yaakov'un bayramlar ertesinde bu dünyayı Ha"Şem'in yaşayacağı bir mekan olmaya dönüştürme amacında kendi üstüne düşeni yapmak üzere çıktığı yolculuğu anlatmakta.
Burada kullanılan Yaakov ismi insan vücudunun en alçak noktası olan topuğunu Ibranice'de ifade eden "ekev" kelimesinden üretilmiş bir isimdir. Vücudumuzun en alçaktaki noktasını dahi Ha"Şem'in isteğini yapmakta kullanarak yükseltebileceğimizi bize hatırlatan bir isim. Topuk Ha"Şem'in yollarında ilerlemeye başladığında tüm vücudu da aynı yönde ilerletir.
Bunu Bayramların sonundaki Simhat Tora'da tabanlarımız ile ettiğimiz dans ile tüm vücudumuzu, başımızı yönlendirmemiz ile yaşarız. Bu bizi bütün bir seneye hazırlamakta olan bir mesajı taşımakta. En alçak noktan ile Ha"Şem'e hizmet edebiliyorsan tümün ile de hizmet edebileceksin. Ve eğer dünyanın en alçak noktasını dahi Ha"Sem'in yaşayabileceği bir mertebeye getirebiliyorsan tüm dünyayı da dönüştürebilirsin. Eğer bir cismi altından tutarak yükseltiyorsan cismin tümünü yükseltmektesin.
Bu dünyayı yükselten dönüşümü Tora, mitzvalar ve Yahudi yaşamı ile yapabiliriz ve bunu yapmaya gücümüzü de atamız Avraham'dan aldık. Bu yolla Ha"Şem'in Avraham'a verdiği "Leh Leha" mitzvasını tamamlamaktayız.
Her ne kadar bu iki açıklama bir birleri ile ters olsalar dahi, biri alçalmak diğeri yükselmek, ikisi de aynı cümlenin açıklaması ve bu yüzden de aynı anda ikisi de doğru. İki mesajıda aynı anda sindirmemiz lazım. Bu dünyaya burayı yönlendirmek amacı ile indiğimiz (alçaldığımız) ve en alttan yukarıya doğru değiştirmeye çalışarak yükseltmek.
"Leh Leha" her Yahudi için bu dünyayı Ha"Şem'e bir yuva yapma misyonunda bir çağrıdır. Yukarda sözü edilen iki yaklaşım ile eşzamanlı olarak çalışarak, Tanrısallığın bu diyarın ardında olan en yüksek derecelerinin dahi bu dünyaya gelmelerini ve hayatımızın bir parçası olmalarını sağlıyabiliriz.
Bu Peraşa içindeki tüm Berahalar'ın anahtarı ve en yüksek Beraha'nın Maşiah'ın gelişinin yoluda budur.
En yakında gelmesi dilekleri ile.
