shomer shabat

Perşembe, Şubat 19, 2009

AVRAHAM YAIR STERN Z"L




bs"d

1940 senesinde Menahem Begin liderliginde olan Irgun'dan ayrilip Lehi orgutunu kuran Avraham (Yair) Stern'in olum yildonumu olan Shevat ayinin 25'i bu sene 19 Subat tarihine denk geliyor.

23 Aralik 1907'de Polonya'da dogan Stern 18 yasinda Eretz Israel topraklarina goc etti. Ibrani universitesinde Yunan ve Latin literaturu oluyan Stern politik hayatina "Hulda" adindaki bir orgutte basladi . 1929 senesinde Islamo-fashist Arap cetelerin yapmis oldugu katliamlar sirasinda "Hagana"'ya katilan Stern Yerushalayim'de gorev yapti.

Avraham Tahomi'nin Hagana'dan ayrilarak kurdugu Irgun orgutune katilan Stern 1932 senesinde orgutun subay kursunu bitirdi .
Siir yazmaya merakli Stern'in " adsiz askerles" siiri once Irgun daha sonra da Lehi tarafinan orgutlerin marslari olarak adapte edildi.
Universitenin basarili ogrencileri arasinda olan Stern kazandigi bir burs ile gitmis oldugu Floransa'dan Tehomi'nin gelip kendisini almasi ile Irgun'un ikinci derecedeki yoneticiligine yukseldi.
1930 senelerini Dogu Avrupa'da Yahudi gencleri orgutleyerek geciren Stern'in plani 40.000 genci Ingiltere isgali altindaki Eretz Israel'e illegal gocler ile getirmekti.
Bu yonde Polonya hukumeti ile de bir calisma yapmakta idi.
2. Dunya savasinin basladigi gece Eretz Israel'de olan Stern ayni gece tum Irgun komutanlari ile birlikte tutuklanip Yerushalayim Merkez Hapishanesin'e gonderildi.

Hapiste iken Irgun liderleri ile prensip tartismalari basladi. Irgun savas sirasinda Hagana gibi Ingilizler'le degil sadece Almanlar'la saasmak gerektigi cizgisini secmeye yonelince 1940 senesinde Irgun'dan ayrilip Lehi adli orgutu kurdu. (Lehi ismi bu gruba daha sonra verildi)

Ingilizler 1939'dan itibaren Eretz Israel'e Yahudi gocunu senede 75bin olarak kisitlamalari ile kurtulma sansi olan Yahudiler'i Naziler'in elinde birakiyordu .
Hagana ve Sohnut'un hic hos gozle bakmadigi Stern'in yanina daha sonra Israil Basbakani da olmus Yitzhak Shamir gibi bir cok Eretz Israel sevdalisi toplandi.

Oldurulmesi :
Isgalci Ingilizler'e karsi gerilla savasi baslatan Lehi ve Stern en cok arananlar listesine girdiler. Tel-Aviv'de her gece baska bir yerde saklanan Stern son olarak yine Lehi uyeleri olan Moshe ve Tova Shorai'nin kiraladiklari bir daireye yerlesti.
Moshe baska bir dairede Ingilizler'in yapiklari bir baskinda yarali olarak ele gecti.
Stern'in haberlesmelerini sagliyan Hissia Shapiro izlendigini zannederek bir sure kontagini kesmesne ragmen son bir defa olarak 12 Subat 1942'de Stern'e Hagana'nin bir mesajini iletti. Hagana Stern'e savas suresince Ingilizler'e saldirilarini durdurmasi karsiliginda koruma teklif ediyordu . Stern cevap olarak yolladigi mesajinda bu teklifi red ettigi gibi Hagana'yi da Lehi ile ortaklasa Ingilizler'e karsi savasmaya davet etti.
Bir kac saat sonra Ingilizler bu daireye baskin duzenleyip Stern'i orada saklanmis olarak buldular. Yuzune ve sakagina silah tutulup koltuga oturtulan Stern'in elleri baglandiktan sonra ayaga kalkmasi istendi. Ayaga kalkinca ensesinden vurulan Stern hic suphesiz "av mevsimi" olarak bilinen hainlikler zincirinin bir baska kurbani idi .

Stern'in yakalanip katl edildigi bu ev bugun Lehi muzesi haline getirildi.


Muze haline getirilen evin duvarinda bulunan Stern'in el yazisinin kopyasi




Israil hukumeti tarafindan anisina basilan posta pulu



1981 senesinde anisina kurulan Kohav Yair kasabasinin unlu sakinleri arasinda Ehud Barak ve Shaul Mofaz da bulunuyor.


VIDEO

..................


BARUH YIYE ZIHRO . . .
Related Posts with Thumbnails