bs"d
Sanıldığı üzere 10 emrin 6. emri "öldürme" değil "cinayet işleme" yasağıdır. Bu bir yorum değil, direk tercümedir. Bu emirde kullanılan "lo tirtah" deyişindeki "rotseah" kelime kökü Ingilizce'de "murder" Türkçe'de ise "cinayet" kelimesine denk gelir. İbranicede "Öldürmek" kelimesi ise tamamen farklı bir kökten gelir ve öldürmek kelimesi ibranicede "arag" kelimesi ile ifade edilir.
Bu 2 kelime arasında çok büyük anlam farkı vardır. Zira Tora, bize öldürmeyi yasaklıyor olsa; yine Tora'da belirtilen bazı çok özel durumlarda verilen idam cezalarının bu yasakla çelişkiye düşmesi olası olurdu. Halbuki Tora bizlere cinayet işlemeyi, yani herhangi birini hiçbir suçu yokken öldürmeyi yasaklamaktadır.
Ayrıca eğer bu emir "öldürme" olarak belirtilmiş olsa Tora'da okuduğumuz atalarımızın düşmanlarına karşı yapmış olduğu bir çok savaş anlamsız kalacaktır. "Öldürme" emrini veren T-nrı, nasıl olurda gün gelir atalarımıza düşmanlarına karşı savaşa çıkmalarını emreder???
Herhangi bir insanı hiçbir suçu yokken öldürmek tabiki yasaktır, bu cinayete girer. T-nrı'nın bu dünyayı, insanların çoğalıp yerleşmeleri için yarattığı açıktır. Bu sebeple insanların, dünyanın amacı olan insanları öldürerek, dünyayı bir anlamda yıkmaları kesin bir yasaktır. Zira tek bir insanı katletmek tüm dünyayı yok etmekle eşdeğerdir.
Fakat ölüm cezası gerektiren suç işlemiş bir kişi, dünyayı kendi elleriyle yıkmaktadır. Bu sebeple kanunen cezayı verme yetkisine sahip bir mahkeme mevcutsa bu mahkemenin tüm kriterleri yerine gelip, bu kişi kanun karşısında idam cezasına kayık bulunması halinde ceza (öldürme işlemi) gerçekleştirilir ve bunun cinayet işleme yasağına aykırı olmadığı açıktır.
Tora'ya göre öldürmenin serbest olduğu başka bir durum ise savaş durumudur. Savaş durumunda karşı tarafın amacının öldürmek olduğu apaçık ortadır. Kişi kendi hayatını korumakla ve kendi hayatına gelebilecek tehlikeleri durmakla görevlidir. Bu durumda kendisini öldürmeyi amaçlayan birini öldürmek "mitsva" - "emir" konumuna düşer. Gimara'da belirtildiği gibi "Seni öldürmeye geleni önce davranıp sen öldür." Fakat barış zamanında hiçbir insanoğlu öldürülemez!
Ayrıca bilinmelidir ki, T-nrı Noah ve soyuna yani yahudiler dışında kalan milletlere de emirler vermiştir. Ve bunlar 7 tanedir. Noah'a verilen 7 emir olarak belirtilirler. Bu 7 emirin 3. emir ise "cinayet" yasağıdır. Yani T-nrı cinayeti hem yahudilere hem de diğer milletlere yasaklamıştır. İnsanoğlunun (yahudi olsun - olmasın) cinayet işlemesi T-nrı tarafından verilen evrensel yasaktır.
Kaynak:
Şemot 20:13, Rambam, Meam Loez, Gimara Sanedrin, Bereşit 6:9 ve ilerisi
Tarih:
5 Şevat 5769, 30 Ocak 2009
Aaron Eskenazi
