bs"d
Gectigimiz Shabat cok ilginc bir konusmaciyi dinledim.
Konu "organ bagisi" ve Yahudiler'di.
Konusmayi "HOD" (Halachic organ donor society) kurucusu Robby Berman yapti.
http://www.hods.org/index.shtml
Normalde 10 dakikalik olmasi gereken bu konu yarim saatten fazla surdu ve Tefila'dan sonra yapilan Kidush'ta da konusulan tek konu idi.
Aklimda kaldiginca aktaracagim,cunku tum Yahudi ulusu ve Israil olarak bizi cok ,cok ilgilendiren bir konu.Iyisi ile ve maalesef cok fazla kotusu ile.
Bu 30 yaslarinda olan Robby Berman "Oncelikle su 3 noktayi belirtmem lazim" diye konusmasina basladi.
"Oncelikle Rav'a kendisine bu platformu verdigi icin tesekkur ederim (Sinagog'daki o anda mevcut servet bir kac milyar dolarin civarinda idi -benim notum)"
"Ikincisi ben Ashkenazim "
Hemen cemaatten biri " bunun icin transplant yok !!"
Gulusmeler.
"Ucuncusu ise gordugunuz gibi Tallet giymiyorum,yani BEKAR'im" (Tefila'nin sonundan evvel onlarca shiduh hazirdi bile)
Simdi konuya gelelim.
Bundan 3 ay kadar evvel Yahudi kurumlarina yaptigi buyuk bagislarla taninan (ayni kisi Habad'a da milyonlar bagislar -benim notum) birinden randevu alabildim.
Oglen vaktiydi ve ofisine girdigimde karsimda Mc Donald'dan alinmis cheese-burgerini yiyordu.
Ok,dedim.Ben ne diyebilirim.
Adama 10 dakikada tum projemi anlattim ve gercekten etkileyici bir prezentasyon yaptim.Ben bitirince adam "kusura bakma" ama ben sana bir dolar bile veremem dedi.
"Ama neden? Bu ofise basini sokana bile hemen en asagi 10 bin dolarlik bir cek yazarsin,bana neden hayir"
Halen onunde artiklari olan cheese-burgere bakarak "cunku bu organ bagisi olayinin Yahudi Alaha'si ile bagdastigindan emin degilim ve ben prensip olarak Alaha'ya uymayan hic bir amaca para vermem"
Cok sasirmistim.
Adamin agzina girenden sonra agzindan cikana inanamiyordum.
O da bunu fark etti ve "ben istedigim gibi yasarim ama olum ile ilgili konularda bir Yahudi gibi olunmesi gerektigine inaniyorum"
Iste bizim tum problemimiz de burada.Biz Yahudi'ler yasamimizi ozgurce ,istedigimiz sekilde yasamayi isteriz ama olum konusu olunca birden titizlesiriz.
Bir hikaye daha :
Iowa eyaletinin bilmem ne sehrinde oturan bir ailenin tek 8 yasindaki kizlari akcigerlerinin yetersizligi dolayisi ile akciger transplantina ihtiyac duyuyor.Ulusal listeye adi eklenen bu kucuk kizin ailesi ,kizlarinin isminin listede basa kaydirilmasi icin doktorlara yalvariyorlar ancak genel uygulama olan ,eger hasta son donemlerine girmemis ise listede sirasini beklemek zorunda.
Maalesef bu ufak prenses bir kac ay sonra hastahaneye kaldiriliyor ve bir bagis bulunmazsa son gunlerini yasayacagi belirtiliyor aileye.
Son anda iyi haber ulasiyor ve bir cift pediatric akcigerin helikopter ile yolda oldugu aileye iletiliyor.
Ancak,helikopter hastahanenin damindaki platforma inerken maalesef kucuk prenses hayata veda ediyor.
Ailenin acisini,doktorlarin uzuntusunu tahmin edebilirsiniz.
Ayni sirada bir ekip bu aileye yaklasir ve tum aciniza ragmen kucuk prensesin baskalarinin hayatlarini kurtarmaya yarayacak organlarini bagislamanizi rica ediyoruz derler.
Aile kesin bir sekilde "hayir,bizim dinimiz buna izin vermiyor" diye yanitlar.
"ne bicim din mis bu ?,kendi kizinizi listenin basina koymak icin yalvariyordunuz,simdi siz karsi geliyorsunuz"
Ailenin cevabi : "Biz Yahudiyiz,dinimizin kurallarini uygulamasak dahi bu konuda insan vucudundan olumden sonra hic bir sekilde yararlanilmamasi gerektigini soyler bize dini kurallarimiz"
maalesef yine Yahudi Alaha'si ile yasamayip ancak o Alaha ile olmek isteyen bir aile daha.
Acaba Alaha gercekten boyle mi?
Bu sefer daha yakindan bir hikaye.
Gectigimiz Kippur aksami Magen David Yeshiva'sinin (kizlarimin okulu) Sinagog'unda duaya giden 7 yasinda bir cocuga araba carpiyor.
Cocuk kritik durumda getirldigi hastahanede bir kac gun sonra beyin olumune ugruyor.
Bu durumda yine aileye organ bagisi icin basvuruluiyor ve aile "kendi Rav'imiza soralim" diyorlar.
Rav'in cevabi :"evet ancak sadece Yahudi hastalara verilmek uzere"
Tabii bu cevabin yarattigi "Hilul Hashem"'i tahmin edebilirsiniz.
Robby Rav'i ikna etmek icin devamli onunla bulusuyor ve maalesef basarisiz oluyor.
Baska Rav'larin da araya girmesi isi degistirmiyor ancak sonunda yine Robby Rav'i bir sekilde razi ediyor.
Rav'in bu "Psak"'i vermesi icin kaybedilen sure sonucu transpalnt edilebilecek 8 organdan 3'u oluyor ve ancak 5 organ transplanti gerceklesiyor.
New York'un demografik yapisi sonucu 4 organ 4 Yahudi cocuguna "Kalp" ise ufak bir zenci kizina veriliyor.
Ama maalesef bu tip yaklasimlar sonucu organ bagisi ile ilgili kurumlarda Yahudiler ve Yahudilik icin cok negatif bir izlenim var.
Robby bundan sonra bazi aci veriler veriyor.
Gelismis ulkeler arasinda Israil'in organ bagisinda en geri oldugunu soyluyor.
Avrupa Organ paylasim orgutu gecen sene Israil'i ihrac ediyor.Nedeni ise Israil'in hic bir katkida bulunmamasi.
Ameika'da % de 18 olan organ bagisi orani Israil'de % de 3.
Ayrica olayin kranlik yonunde de Israil'in basi cektigi bilinen bir gercekmis bu konuyla ilgili cevrelerde.
Yani organ ticareti.
Maalesef bu bakimdan yuzumuz pek aydinlik degil.
Robby,
bu organizasyonunu destekleyen Rav'larin listesinde eski Israil Sefarad Hahambasisi Harav Mordehay Eliyahu ve oglunun da oldugu belirtti.
Maalesef bu konu Alaha'nin gri bolumlerinde ve mahloket (tartismaya) neden olan bir konu.
Fakat insan hayati icin Yom Kippur gunu Domuz dahi yemenin caiz oldugunu hepimiz biliyoruz.
Tzelem Elokim ile yaratilan Goy veya Yahudi herkesin hayatinin degerinin bicilmez oldugunu da kabul ediyoruz.
Robby su sozleri ile bitiriyor:
Tora biz insanlara secme hakkini saglamis.
Tum Tora yasayanlar icin verilmis.
Ve tum secimi bir cumle ile ozetlemis:
"U BAHARTA BA HAYIM" (ve hayati sececeksin)
Maalesef bazi durumlarda biz kendimizin veya sevdiklerimizin vardiklari noktada onlar icin bu secimi yapamiyoruz,elimizde degil.
Ama iste burada baskalari icin elimizde bu secimi yapma durumundayiz:
"U BAHARTA BA HAYIM"
Bu siteyi izlemenizi ve yardim etmenizi dilerim:
http://www.hods.org/index.shtml#
selamlarla
david
