bs"d
El sıkıştıktan sonra Netila...???
Rav Hayim Palaçi (İzmir, 1788,1869) çeşitli çalışmalarında (Lev Hayim, Ruah Hayim ve Kaf Ahayim) Zohar'dan kaynak getirerek goyların (yahudi olmayanların) Tuma (manevi kirlilik) taşıdığını ve bulaştırdığını belirtmekte. Bu bilgiye göre 1 yahudinin, yahudi olmayan birinin vucuduna dokunması veya onla el sıkışması durumunda netila yaparak ellerine bulaşmış olan manevi kirliliği (tumayı) atması gerektiğini belirtiyor.
Buna rağmen Peri Megadim (Rav Yosef Teomim, 1727-1792) insanların genel uygulamada bu kural için makpid (daha hafif) olduğunu belirtiyor. Çünkü tuma (manevi kirlilik) durumu ancak, manevi saflık (keduşa) varsa gerçekleşebilir. "Manevi saflık" sadece yahudilere özel bir kavram olduğuna göre tuma (manevi kirlilik) boyutuna ancak bir yahudi ulaşabilir. Bu durumda yahudi olmayan biri ile el sıkıştığımızda kendisinden bizlere manevi kirlik geçeceği derdine kapılmamıza gerek yoktur.
Bu alaha konusunda Lemaase - uygulamada, tabiki kişi için mahmir (daha ağır) olmak; yani her el sıkıştan sonra ellerini netila düzeninde yıkamak ve her seferinde üzerinden bu manevi kirliliği atmak heralde çok zor olacaktır. (Bu arada tabiki; erkek kadın el sıkışması durumundan bahsetmiyoruz, zaten alahanın bunu yasakladığı açıktır) Bu yüzden kişi Peri Megadim'in getirdiği açıklamaya dayanarak alahanın uygulamada daha hafif yönünü (el yıkamanın gereksizliği yönünü) seçebilir.
Bunun yanında bu alaha konusunda daha ağır - mahmir davranmak isteyen biri alahayı tabi ki Rav Palaçi'nin belirtiği üzere uygulayabilir ama bu uygulamasını komşularımız ve dostlarımız ile olan ilişkilerimizden dolayı apaçık - herkesin fark edebileceği şekilde yapmamalıdır.
Son olarak ekleyebiliriz ki; kişi hangi sebeple olursa olsun goy (yahudi olmayan kişiler) mezarlığına giderse çıkışında ellerini yıkamalıdır.
Hergün 1 alaha
Aaron ESKENAZI
