bs"d
Israil ile ilgili haberleri izleyenleri son 10-15 gundur mesgul eden bas olay Yerushalayim'deki Haredilerin arada sirada Fransa'da patlak veren azinliklarin ayaklanmalarini hatirlatan protesto gosterileri oldu.
Belirli sureler icinde patlak veren bu olaylarin fonunda iki onemli olay yatiyor. Biri Shabat gunlerinde acilmasina karar verilen bir araba parkinin uyandirdigi rahatsizlik ve her seyi atesliyen tedavi gormekte olan oglunu besleyen tubu ayiran bir annenin tutuklanmasi oldu.
Oncelikle bazi detaylari bilmek gerekiyor.
Bu anne Haredi toplumun en uc kisiminda bulunan ve kendilerini genel Haredi toplumundan dahi izole eden Neturey Karta grubuna dahil. Bu anne diger dort cocuguna ornek gosterilebilecek bir annelik yapmasi ile taniniyor. Ancak maalesef bir sorunu var.Munchausen Syndrom'u denilen bir rahatsizlikla yasamakta. Bu rahatsizligi tasiyanlari krakterizi eden en bas belirtilerinden biri kendi bakimi altinda olan bir kisiye (genelde cocuk) fazlasi ile ilgi gostermek ve bunun sonucunda o kisiye aslinda zarar vermeye baslamak.
Maalesef bu anne bu ruhsal rahatsizliktan cekiyordu.
Kendisi de hamile olan bu anneyi Israil basini her zamanki gibi bir canavar , bir kriminal olarak lanse edip olmasi gerek en son seye neden oldu. Bu konuda bir haksizlik yapildigini his eden Haredi sokagi ayaklandi.
Tum bunlar yetmez gibi tedavi altinda olan bu cocugu korumasi gereken Hadasa hastahanesi asil sorumlulugu tasimakta. Bu rahatsiz anneye son alti aydir onkoloji bolumunde tedavi gormekte olan bu cocuga tek basina refakatci olmadan ulasabilmesine nasil izin verdi.
Bu annenin zarar verebilecegi , rahatsizligindan dolayi tek kisi bu cocugu olmasina ragmen basin ve Israil'in en buyuk kriminallerinin toplandigi polis tarafindan topluma buyuk zarari dokunabilecek biri gibi tutulmasi aslinda tum bu olaylarin temelinde yatan buyuk bir nefreti gosteriyor.
Ben Haredi degilim ve onlarin gerek Israil Devleti'ne gerekse genel Israil toplumuna karsi olan yaklasimlarini tavsip etmeme hatta bu konuda her zaman onlari elestiririm . Icli disli oldugum etrafimdaki Haredi dostlarim dahil olmak uzere , kisisel olarak degil ama mantalite olarak bu konulara olan yaklasimlari hakkinda tartisiriz.
Haredilerin Devlete olan sorumluluklarini yerine getirmelerini saglamak hukumetin gorevi. Ama her zaman bilinen gercek oy sevdasindan bu topluma her istedigi verilmekte ve Israil kanunlari iki buyuk toplum uzerinde tatbik edilmemekte. Harediler ve Araplar. Ama bu konuda kendilerine taninan bu haksiz haklari kullanan Harediler'i degil onlara bu haklari veren oy sevdasindaki seviyesiz politikacilari suclamak gerekiyor.
Ama yine de her seyin ustunde buyuk bir nefret var.
Yahudi ulusunun kendi vicdani ile olan sorunundan dolayi ihtiyaci olan bir "kurban" gorevini yukleniyor bu toplum. Aynen Arap ulkelerinin kendi halklari icin birlestirici bir dusman olarak kullandigi Israil gibi , Israil icinde de ayni gorevi bu topluma yukluyor elit yapilanma.
Eda Haredit'in liderleri ile yaptigi gorusmede bu annenin tutuklanma kararinin kendisini de sasirttigini ifade eden Bas Komiser Aaron Franco , bu itirafi ile butun bu olaylarin temelinde yatmakta olan pis , irkci yaklasimi tasdik ediyor.
Evet Harediler ile bir sorunumuz var. Buyuk bir bolumu aslinda sadece Tora ogrenimine hayatlarini adayacaklari kisvesi altinda Israil ordusunda askerlik haklarini kullanmiyorlar. Ama bunu degistirmeyi onlardan degil genel toplumun ve genel toplumun sectigi politikacilarindan beklememiz lazim.
2007 senesinde iletisim dalinda Israil odulunu kazanan Nahum Barnea'nin bu konuda Yediyot Ahronot'taki yazisini okumanizi tavsiye ederim:
HAREDIM AN EASY TARGET
Ozellikle altini tekrar cizmem gereken ; ben Haredilerin gerek Shabat gunu acilan araba park yeri , gerekse bu annenin tutuklanmasindan dolayi yaptiklari siddet iceren protestolari tasvip etmiyorum ve Israil hukumetinin kanunlarini tatbik etmekteki caresizligine uzuluyorum. Ama tum bu siddet ve karanligin arkasinda yatan gercekleri de gundeme getirmemiz gerektigine inaniyorum.
Bu konuda daha evvel yazmis oldugum yazim :
HAREDILERIN ANLAYAMADIKLARI
